TEKNOLOJİ ZİHNİMİZİ TEMBELLEŞTİRİYOR MU?
Dijital dünyanın ve internetin hızla gelişmesiyle birlikte internet ve arama motorları “bilgi edinme” şeklimizi değiştirdi. Bazı arama motorlarının isimleri günlük hayatta “aramak” anlamında kullanır hale geldi.
Columbia Üniversitesi’nden psikolog Betsy Sparrow’un başını çektiği, Harvard Üniversitesi’nden de katılımla gerçekleştirilen son araştırma “bilgi edinme” şeklimizin detaylarını sunacak şekilde araştırılmış. Araştırmada deneklere farklı sorular sorulmuş.
Yapılan deneyleri şu linkte verileriyle birlikte bulabilirsiniz (http://www.wjh.harvard.edu/~wegner/pdfs/Sparrow%20et%20al.%202011.pdf)
Yapılan deneylerden birini anlatmak gerekirse, katılımcılara "Bir devekuşunun gözü beyninden büyüktür" yazısı yazdırıldı. Katılımcılardan bazılarına bu bilginin bilgisayardasaklanılacağı söylenirken bazılarına bilginin silineceği söylendi. Sonuç olarak bilgilerin silineceği söylenen katılımcılar yazılanları daha iyi hatırladı.
Ayrıca Betsy Sparrow’un internet etkilerinin hafıza üzerindeki etkilerini anlatan sesli dosyasına şu linkten ulaşabilirsiniz.
http://www.sciencemag.org/content/333/6043/776/suppl/DC2
Tracy Packiam Alloway yaptığı farklı bir deney sonucu olarak karşımıza : “Dijital teknoloji beynin çalışma şeklini değiştiriyor. “ sonucu çıkmaktadır.
İhtiyacımız olan tüm bilgilerin, bu kadar kolay ulaşılabilir bir biçimde elimizin altında olması aslında ilk bakışta göze hoş geliyor ancak uzun vade de düşündüğümüz zaman , bilgiye ulaşmanın yolunun doğru olup olmadığı tartışılıyor.
Columbia Üniversitesi’ndeki uzmanlar bunun insanların artık bilmedikleri bir şeyle karşılaştıklarında bunu internetten aratma refleksi geliştirmelerine bağlıyor.
Deneyin bir diğer bölümü de hayli kayda değer sonuçları gözler önüne seriyor. Denekler, bilgisayarda yazdıkları basit bir cümlenin silinebileceği endişesini taşıyorsa bu cümledeki bilgiyi hatırlamak için daha çok çaba harcıyor. Ama örneğin bilgisayarda bir klasörde bu bilgiyi saklayabileceklerini biliyorlarsa unutma eğilimi gösteriyorlar.
Uzmanlar çalışmadan çıkan bir sonucu “Bilgiyi değil, o bilgiyi nerede bulabileceğimizi aklımızda tutuyoruz” diye özetliyor. Bir başka deyişle, internet arama motorlarına güvenen insanoğlu, hafızasını eskisi kadar zorlamıyor ve zihinler giderek tembelleşiyor.
Einstein ‘ın bir sözü var : “Never memorize something that you can look up” “Ulaşabileceğiniz hiçbir şeyi ezberlemeyin”. Onun anlayışına göre bilim adamı olmak bilgi taşıyıcısı olmak değildi ve insan kolayca ulaşabileceği bilgileri gerekli olmadıkça ezberlememeliydi.
Yapılan araştırmalarının sonuçlarına göre insan beyni, interneti bir harici disk gibi görüyor. Yani insanlar, ellerinin altında mevcut bir bilgi kaynağı var gibi davrandıklarından, internette ki bilgilerin büyük kısmını önemsemeden okuyorlar. Bu olgu insanların, bilgileri hatırlayamamasına yol açıyor ve tekrar ulaşma ihtiyacı hissettiklerinde hemen arama motorları kullanmasına neden oluyor. İnternetin bağlantısının kopması ile arkadaşların kaybedilmesi eşit tutuluyor.
Kısacası internet ve arama motorları bizi tembelleştirmiyor ancak bilgi edinme , hatırlama şeklimizi değiştiriyor .
Kaynaklar:
http://www.psychologytoday.com/blog/dont-delay/201204/can-you-make-yourself-smarter-only-if-you-try
http://news.columbia.edu/googlememory
Not : Yazıyı resimleriyle Türk Zeka Vakfı "Oyun" dergisinin 49.sayısında bulabilirsiniz.
http://oyundergisi.tzv.org.tr/
